استرس یک فرآیند طبیعی است و همه آن را در پاسخ به موقعیتهای تهدیدآمیز یا خطرناک، تجربه میکنند. هنگامی که استرس دارید، بدن شما با ایجاد واکنشهای فیزیکی و ذهنی به آن پاسخ میدهد. این پاسخها به استرس میتوانند مثبت باشند و شما را نسبت به خطر آگاه کند یا برای سازگاری با موقعیتهای جدید هوشیار نگه دارد.
استرس بهخودیخود یک بیماری نیست؛ اما زمانی که به طور مکرر آن را تجربه کنید، خطر ابتلا به بیماریهای روانی مانند افسردگی، اضطراب، روانپریشی و تمایل به مصرف مواد را افزایش میدهد. اینجا است که پیدا کردن راه های درمان استرس فکری از اهمیت بالایی برخوردار میشود. برای همین در ادامه این مقاله از کلینیک آوینا ما دلیل بروز این امر و بهترین روش درمان را بررسی کردهایم.
استرس فکری چیست؟
اضطراب فکری نوعی استرس است که به دلیل نحوه درک وقایع از محیط بیرونی یا درونی در فرد رخ میدهد و منجر به تجربه پریشانی و اضطراب میشود. در واقع باید گفت استرس روانی دو وجه مثبت و منفی دارد. استرس خوب، به نام eustress، میتواند برای شما مفید باشد و برخلاف استرس بد یا پریشانی، به افزایش انگیزه، تمرکز، انرژی و عملکرد بهتر کمک میکند. از سوی دیگر، استرس بد معمولا باعث اضطراب، نگرانی و کاهش عملکرد شود. همچنین احساس ناراحتی و حتی مشکلات جدیتری به همراه داشته باشد که البته راه های درمان استرس و وسواس فکری کم نیست و میتوان بر آن غلبه کرد.
عوامل دخیل در بروز استرس روانی و فکری
برای یافتن بهترین روش درمان استرس فکری باید با عوامل موثر در شکلگیری آن آشنا باشید. استرس فکری پاسخ طبیعی روان و بدن شما به یک یا ترکیبی از عوامل استرسزا است. شرایط و عواملی که میتواند باعث استرس شود عبارتاند از:
- تعارضات در روابط خانوادگی و عاشقانه
- مسئولیتهای کاری جدید یا در حال افزایش
- فشار مالی
- از دست دادن یک عزیز
- اختلالات شخصیتی
- بیماریهای جسمی
- قرار گرفتن در معرض یک یا چند حادثه آسیبزا، مانند تصادف رانندگی یا جنایت خشونتآمیز
- ویژگیهای شخصیتی چون بدبین بودن، انعطافپذیر نبودن، انتظارات غیرواقعی از دیگران
- و …
علائم اصلی اضطراب فکری
تشخیص علائم استرس، اولین گام برای مدیریت و یافتن بهترین راه های درمان استرس فکری است. برخی از رایجترین علائم فیزیکی، روانی و عاطفی استرس مزمن عبارتاند از:
- ضربان قلب بالا
- فشارخون بالا
- حس خستگی
- مشکل در خوابیدن
- کاهش مهارت حل مسئله
- ترس
- افکار مداوم
- تغییرات در رفتار، از جمله کنارهگیری اجتماعی، احساس غم و اندوه، ناامیدی، از دست دادن کنترل هیجانی، ناتوانی در استراحت و خوددرمانی
- عدم اعتمادبهنفس
- نوسانات خلقی
- از دست دادن اشتها
- نوسانات در میل جنسی
بهترین روشهای درمان استرس فکری و پیشگیری از آن
وقتی نوبت به مدیریت و درمان استرس و وسواس فکری میرسد، ایجاد تغییرات ساده میتواند کمک زیادی به بهبود سلامت کلی شما و کاهش اضطراب کند. همچنین داشتن ابزارها و استراتژیهایی که در موقعیتهای استرسزا به آنها روی میآورید میتواند از افزایش سطح استرس شما جلوگیری کند. بهترین راه های درمان استرس فکری و پیشگیری از آن در یک نگاه کلی عبارتاند از:
تعادل را در زندگی خود پیدا کنید
برای درمان یا حتی پیشگیری از اضطراب فکری مهم است که زمان خود را بهگونهای تنظیم کنید که تمام زمان خود را به کار اختصاص ندهید و بتوانید به راحتی مشغول به کار شده بدون اینکه خستگی شوید. فراموش نکنید که سخت کار کردن معمولاً مساوی با کارآمد بودن نیست. در واقع، کار بیش از حد میتواند بهرهوری را کاهش و استرس فکری را افزایش دهد.
با خودتان مهربان باشید
درک این موضوع و گزاره بسیار مهم است که شما به خاطر احساس استرس شدید، ضعیف نیستید. استرس یک واکنش بسیار طبیعی به عوامل استرسزا در زندگی شما است. شماتت نکردن و مهربان بودن با خود یکی از بهترین راههای درمان استرس و وسواس فکری به شمار میرود.
به افرادی که به آنها اعتماد دارید تکیه کنید
قبل از اینکه سطح استرس شما افزایش یابد، با فردی که به آن اعتماد دارید، مانند یک دوست، یکی از اعضای خانواده یا همکارتان، تماس بگیرید. به اشتراک گذاشتن احساسات یا ابراز نگرانیهایتان ممکن است به کاهش و درمان استرس فکری کمک کند.
وعدههای غذایی متعادل و منظم بخورید
وقتی نوبت به مدیریت و درمان استرس و وسواس فکری میرسد، تغذیه مناسب بهترین یاور و دوست شما در این کار است. حذف وعدههای غذایی که قند خون شما را کاهش دهد، میتواند بر کاهش استرس و نوسانات خلقوخوی کمک کند.
منظم ورزش کنید
درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم میتواند سلامت کلی شما را بهبود بخشد و سطح استرس شما را کاهش دهد. وقتی ورزش میکنید، بدنتان اندورفین ترشح میکند. این هورمونها باعث افزایش احساس خوب شده و میتوانند علائم افسردگی و اضطراب را نیز کاهش دهند.
استراحت کافی داشته باشید
توانایی شما برای مدیریت و درمان استرس فکری زمانی که خسته هستید کاهش مییابد. سعی کنید هر شب هفت تا نه ساعت خواب داشته باشید. اگر بیخوابی دارید، سعی کنید تا جایی که میتوانید شبها بخوابید، سپس در طول روز هم استراحت کنید.
تمرینات تمدد اعصاب را جدی بگیرید
این تمرینات شامل تنفس عمیق، آهسته و آرامسازی عضلانی با حرکات کششی و سپس شل کردن گروههای مختلف عضلات است و یکی از راه های درمان استرس فکری به شمار میرود. همچنین یوگا و مدیتیشن در کاهش استرس مفید هستند. سعی کنید سه بار در روز و هر بار سه دقیقه برای این تمرینات اختصاص دهید.
چه زمانی باید برای درمان استرس فکری کمک گرفت؟
اگر هر یک از علائم استرس عاطفی و اضطراب فکری را دارید و یک یا چند مورد از راهحلهای مورد بحث در این مقاله را امتحان کرده و استرس شما کاهش پیدا نکرده است باید از متخصص کمک بگیرید. در واقع برای انتخاب روش درمانی درست مراجعه به روانشناس ضروری است، بهخصوص اگر استرس فکری باعث شود که:
- احساس خستگی کرده و نتوانید احساسات و استرسهای خود را به تنهایی مدیریت کنید.
- اگر در بلاتکلیفی گیر کردهاید و نمیتوانید خود را از چنین حالتی بیرون بیاورید.
- اگر استرس فکری روند زندگی و روابط شما را از حالت عادی خارج کرده و باعث اختلال شده است.
ارتباط با ما
جهت ارتباط با ما و رزرو وقت برای مشاوره با بهترین روانشناسان کلینیک آوینا، شماره تماس خود را وارد کرده تا در اسرع وقت با شما تماس بگیریم.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
روانشناسان از چه روشهایی برای درمان استرس و وسواس فکری استفاده میکنند؟
مشاوران و رواندرمانگرها، متخصصان آموزشدیدهای هستند که میتوانند راههایی برای کمک به شما برای مقابله با اضطراب و کاهش اثرات استرس فکری بیابند. روشهای درمانی استرس میتواند شامل موارد زیر شود:
رواندرمانی
استرس فکری گاه خفیف است و با مواردی که گفته شد چون برنامهریزی برای زندگی، ورزش و … قابل درمان خواهد بود؛ اما اگر شکل شدید داشته باشد، روند عادی زندگی را مختل خواهد کرد. اینجا است که باید از رواندرمانی برای بهبود استرس کمک گرفت. تکنیکهای مورد استفاده برای درمان استرس و وسواس فکری با توجه به شرایط فرد ممکن است شامل یکی از موارد زیر باشد:
- مشاوره فردی
- مشاوره گروهی یا گروه درمانی
- درمان شناختی رفتاری
دارودرمانی
همانطور که اشاره شد استرس فکری میتواند عوارضی چون تپش قلب، افسردگی و … را به همراه داشته باشد. برای مدیریت این علائم ممکن است از داروها برای پیش بردن روند درمان استرس فکری استفاده کرد. البته باید داروها زیر نظر متخصص و متناسب با شرایط شما تجویز شوند.
سخن پایانی
استرس فکری از نظر سلامت عمومی بر شما تأثیر میگذارد و شما باید توانایی مدیریت و مقابله با استرس در خود را افزایش دهید تا روند عادی زندگی شما مختل نشود. برای این کار خواب باکیفیت، رژیم غذایی سالم، ورزش و فعالیت منظم، ارتباط داشتن با دیگران و … بسیار اثرگذار است. البته در صورت تجربه استرس فکری شدید که حالت وسواسگونه به خود میگیرد باید به یک متخصص برای درمان استرس و وسواس فکری مراجعه کنید.
کلینیک روانشناسی آوینا با کادر مجرب خود آماده سنجش شرایط شما و کمک به انتخاب بهترین روش و راه های درمان استرس فکری است. شما میتوانید شرایط و علائم خود را با یک روانشناس در میان گذاشته تا بدانید چطور میتوان به آن غلبه کرد.
سوالات متداول
استرس فکری چیست؟
اضطراب فکری نوعی استرس است که به دلیل نحوه درک وقایع از محیط بیرونی یا درونی در فرد رخ میدهد و منجر به تجربه پریشانی و اضطراب میشود.
بهترین راه برای پیشگیری از اضطراب و درمان استرس و وسواس فکری چیست؟
شما باید توانایی مدیریت و مقابله با استرس در خود را افزایش دهید تا روند عادی زندگی شما مختل نشود. برای این کار خواب باکیفیت، رژیم غذایی سالم، ورزش و فعالیت منظم، ارتباط داشتن با دیگران و… بسیار اثرگذار است.
تخصصیترین راه های درمان استرس فکری کدامند؟
مشاوران، رواندرمانگرها و متخصصان میتوانند راههایی برای کمک به شما برای مقابله با اضطراب و کاهش اثرات استرس فکری بیابند که شامل دارودرمانی و رواندرمانی یا ترکیبی از هر دو روش است.
بیشتر بخوانید:
