تبدیل شدن از یک زوج به یک خانواده سه‌نفره (یا حتی بیشتر)، یکی از بزرگ‌ترین تغییراتی است که افراد هنگام والد شدن تجربه می‌کنند. تاثیر فرزند بر خانواده چون راه رفتن روی یک تیغ دو لبه است و گاه به شکل چالش رخ می‌دهند و گاهی باعث عمیق‌تر شدن پیوند زوجین می‌شود. در واقع تاثیر فرزند در زندگی گاهی آن‌قدر بزرگ است که دو فرد نقش زوج خود را فراموش کرده و فقط به نقش والد بودن توجه می‌کنند. اگر تاثیر فرزند بر زندگی زناشویی با بروز چالش‌های همراه بوده و با مشکلاتی در رابطه مواجه هستید، بهتر است که در لحظه و به‌موقع به آنها رسیدگی کنید.
تاثیر تولد فرزند بر روابط زن و شوهر
- تغییرات احساسی و رفتاری پس از تولد فرزند: واضح است که ورود یک نوزاد به خانه، پویایی و روابط را تغییر می‌دهد. در واقع، تاثیر فرزند بر خانواده بیشتر در نحوه تعامل زوج‌ها و رفتار آنها نمود پیدا می‌کند. والدین اغلب درحالی‌که درگیر رسیدگی به وظایف خود به‌عنوان پدر و مادر می‌شوند، از نظر عاطفی از یکدیگر فاصله می‌گیرند و رابطه‌ای رسمی و وظیفه‌محور پیدا می‌کنند. کارهای روزمره مانند غذا دادن، حمام کردن و لباس پوشاندن به کودکان، انرژی، زمان و پشتکار زیادی می‌طلبد. در این شرایط، گفتگوهای زوج‌ها بیشتر درباره مسائل عملی مثل بردن بچه‌ها به مهد یا خرید مواد غذایی می‌شود، نه در مورد اخبار روز یا بحث‌های عمیق.
- تأثیر نقش‌های والدینی بر صمیمیت زوجین: عمیق‌ترین تاثیر فرزند در زندگی این است که هویت بنیادی دو فرد تغییر می‌کند. شما از همسر به مادر و پدر، یا در سطحی صمیمی‌تر، از عاشق به والد تبدیل می‌شوید. ورود فرزند در برخی موارد باعث کاهش رضایت از رابطه و کاهش رابطه جنسی می‌شود. فراتر از صمیمیت جنسی، والدین معمولاً انجام کارهای کوچکی که موجب خوشحالی همسرشان می‌شود را متوقف می‌کنند. پیامک‌های عاشقانه جای خود را به پیام‌هایی با مضمون فهرست خرید می‌دهند.
چالش‌های رایج در رابطه پس از فرزندآوری
تاثیر فرزند بر خانواده در بخش‌های مختلف قابل مشاهده است و چالش‌های مربوط به فرزندآوری زا متخصصین کلینیک رونشناسی بیان کرده:
چالش در تقسیم کار
اولین و اصلی‌ترین تاثیر فرزند بر زندگی زناشویی این است که حجم کار در خانه افزایش می‌یابد؛ چه از نظر فیزیکی، عاطفی و چه ذهنی. از شست‌وشوی شیشه شیر گرفته تا خالی کردن سطل پوشک، گرفتن نوبت دکتر و … . حتی زوج‌هایی که قبل از فرزند، تقسیم کار دقیقی داشتند، معمولاً با این حجم جدید کار و وظیفه دچار مشکل می‌شوند. در بیشتر موارد، بار بیشتر کار بر دوش زن می‌افتد و این موضوع فارغ از شاغل بودن زن در بیرون از خانه است. این امر نابرابری منجر به خستگی، دلخوری و تحریک‌پذیری مادر می‌شود.
بی‌توجهی به نیازهای همسر
دیگر تاثیر فرزند بر خانواده که بسیاری از زوجین عنوان می‌کنند. احساس نادیده گرفته شدن از سوی همسر یا بی‌توجهی به نیازهای او است. پس از تولد نوزاد و با افزایش حجم وظایف زمان و کیفیت ارتباط با همسر به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. این می‌تواند باعث احساس دوری و کاهش ارتباط شود.
ناآگاهی از تغییرات هورمونی
اغلب آگاهی کمی از تغییرات طبیعی بدن و تغییرات هورمونی پس از زایمان وجود دارد. این نوسانات گاهی با بی‌مهری و بی‌توجهی یکی گرفته می‌شود. کسب آگاهی و درک متقابل در چنین شرایطی می‌تواند از بروز تنش جلوگیری کند.
مشکلات سلامت روان پس از زایمان
گاهی موضوع فقط تاثیر فرزند بر خانواده و جو آن نیست و شاید جالب باشد بدانید که حدود ۱۵ تا ۲۰٪ از زنان دچار اختلالات روانی پس از زایمان مانند اضطراب، افسردگی، وسواس یا حتی روان‌پریشی پس از زایمان می‌شوند. همچنین ۱ از هر ۱۰ پدر هم این مشکلات را تجربه می‌کند. این موضوع ارتباط را دشوارتر و خستگی را تشدید می‌کند.
نوزاد یا کودک سخت
همه نوزادان شیرین و ساکت نیستند! برخی از آنها بی‌قرار یا بدخواب هستند. این ویژگی‌ها می‌تواند فشار زیادی به رابطه وارد کند و احساس پشیمانی، ناراحتی یا حتی عصبانیت را به دنبال داشته باشد که خود منجر به حس گناه و شرم می‌شود.
تفاوت در سبک فرزندپروری
تاثیر فرزند در زندگی گاهی به شکل تعارضات جدی بین والدین خود را نشان می‌دهد. ممکن است والدین سبک تربیتی متفاوتی داشته باشید. مثلاً یکی از والدین معتقد به نوازش کودک گریان ۴ ماهه باشد و دیگری معتقد به «گریه کردن تا آرام شدن» یا در دوره نوجوانی یکی از والدین بخواهد با گفت‌وگو پیش برود و دیگری بخواهد همه‌چیز را از فرزند بگیرد. این تفاوت‌ها می‌تواند تنش‌زا باشد.
فشار مالی
نمی‌توان این موضوع را انکار کرد که بچه‌ها خرج دارند و مهم‌ترین تأثیر فرزند بر خانواده را در بخش مالی می‌توان دید. گاهی نیازهای بچه از سطح برآوردهای اولیه والدین بیشتر است و این فشار مالی می‌تواند منجر به تنش و استرس بیشتر شود.
کاهش صمیمیت جسمی
تاثیر فرزند در زندگی را می‌توان در خستگی، نگرانی مالی، دوران نقاهت پس از زایمان، تصویر بدنی منفی مادر از خود و کمبود زمان برای کارهای دیگر خلاصه کرد که همه بر میل جنسی تأثیر می‌گذارند. بسیاری از مادران از «لمس شدن زیاد» یا «نیاز بیش‌ازحد به آنها» شکایت دارند. صمیمیت جسمی ممکن است تبدیل به کاری دیگر در لیست وظایف شود. همچنین، احساس نارضایتی از بدن پس از زایمان مانع جذابیت جنسی می‌شود.
راهکارهای حفظ ارتباط عاشقانه پس از بچه‌دار شدن
سال اول فرزندپروری برای اکثر روابط سخت است و حس خوشبختی در زناشویی معمولاً با آمدن فرزند کاهش می‌یابد. البته به‌طور میانگین، با بزرگ‌تر شدن کودکان، حس صمیمت و خوشبخت بودن بیشتر می‌شود. اگر دوست ندارید تاثیر فرزند بر زندگی زناشویی به شکلی باشد که روابط عاشقانه‌تان کمرنگ شود، راهکارهای زیر را اجرا کنید.
هر هفته یک شب قرار عاشقانه داشته باشید
اختصاص زمان دونفره برای حفظ سلامت رابطه زناشویی حیاتی است. تأثیر فرزند بر خانواده نباید به شکلی باشد که این زمان اختصاصی را از خود دریغ کنید. لزوماً نیازی نیست بیرون رفتنی لوکس داشته باشید. فقط لازم است زمانی را برای با هم بودن و صحبت کردن اختصاص دهید.
از رابطه جنسی غافل نشوید
اگر لازم باشد، آن را در برنامه روزانه‌تان بنویسید و بدانید یکی از وظایف و نیازهای شما در زندگی است. حتی در صورت خستگی زمانی برای در آغوش گرفتن یکدیگر و نوازش اختصاص دهید. نقش فرزند در زندگی زناشویی نباید شما از نقش زوج و همسر بودن غافل کند.
کارهای خانه را با هم تقسیم کنید
زوج‌هایی که به‌تازگی نقش والد را پذیرفته‌اند اغلب بر سر تقسیم وظایف با یکدیگر اختلاف پیدا می‌کنند و یکی از والدین به‌خصوص مادر فکر می‌کند که بار زیادی بر دوش می‌کشد. برای کاهش تنش باید با هم گفت‌وگو کنید و به توافقی منصفانه برای انجام کارها برسید.
در یک کلاس فرزندپروری شرکت کنید
تأثیر مشارکت و همکاری در تربیت فرزند بر روابط زناشویی به‌قدری زیاد است که می‌تواند باعث تحکیم رابطه شود. بسیاری از زوج‌ها در شیوه‌های فرزندپروری با یکدیگر هماهنگ نیستند و شرکت در چنین کلاس‌هایی باعث کاهش اختلاف‌نظر می‌شود.
روی نکات مثبت تمرکز کنید
در فشارهای ناشی از فرزندپروری و تأثیر فرزند بر خانواده اغلب تمرکز ما روی برآورده کردن نیازهای فرزند به شکل فوری است و این امر منجر به انتقاد، شرمساری و سرزنش همسر می‌شود. شاید تمرکز بر اشتباهات همسر آسان‌ترین کار باشد، قدردانی از او برای کارهای مثبت و تلاش‌هایش به استحکام رابطه شما کمک می‌کند. پیشنهاد متخصصین ما به شما این است که با مشاوره خانواده حتما مشکلات خود را درمیان بگذارید آنها بیشتر میتوانند در تأثیر فرزند بر خانواده به شما کمک کنند.
سخن پایانی
با تولد اولین فرزند به‌خصوص در سال‌های اول زندگی گویی همه‌چیز از روال طبیعی خارج می‌شود. تأثیر فرزند بر خانواده به شکل چالش‌ها و مشکلات جدید خود را نشان می‌دهد. همدلی و حفظ ارتباط بهترین راه برای مقابله با این تغییرات و تأثیرات است.
تاثیر فرزند در زندگی گاهی هم به شکل یک بحران خود را نشان می‌دهد و ممکن است فکر کنید گذر از آن به تنهایی برای شما سخت است. در چنین مواردی دریافت خدمات مشاوره از مرکز آوینا به شما در یافتن بهترین راه برای گذر از این بحران و کاهش تاثیر فرزند بر زندگی زناشویی و بروز چالش‌های رایج کمک می‌کند.
سؤالات متداول
چالش‌های رایج در رابطه پس از فرزندآوری چیست؟
کم‌خوابی، خستگی، تقسیم ناعادلانه وظایف، کاهش صمیمیت، تفاوت در سبک فرزندپروری و فشار مالی از چالش‌های رایج هستند.
آیا تاثیر فرزند در زندگی فقط شامل پیامدهای منفی است؟
خیر، در کنار چالش‌های رایج ناشی از فرزندآوری، بسیاری از والدین احساس معنا، شادی عمیق و پیوندی تازه و قوی با همسرشان را پس از به دنیا آمدن کودک تجربه می‌کنند.
چطور تاثیر فرزند بر زندگی زناشویی و کاهش صمیمیت را مدیریت کنیم؟
با اختصاص وقت دونفره (مثل قرارهای هفتگی)، گفت‌وگوی منظم، تقسیم مسئولیت‌ها، حفظ ارتباط عاطفی و دریافت حمایت از مشاور یا گروه‌های والدین می‌توان از این چالش‌ها تا حد زیادی جلوگیری کرد.
مقالات مرتبط:
