روانشناسی می‌تواند به ما کمک کند تا بفهمیم چگونه در جامعه بر یکدیگر تأثیر می‌گذاریم و چگونه با دیگران پیوند برقرار می‌کنیم. همچنین به این موضوع مربوط می‌شود که چگونه از گذشته خود روایت می‌کنیم، چگونه از تجربیات خود برای یادگیری استفاده کرده یا چرا مضطرب می‌شویم. اطلاع از اصول روانشناسی به شما در شناخت بهتر این علم و کاربردهای آن کمک خواهد کرد.
تعریف پایه روانشناسی
روانشناسی را به عنوان حوزه‌ای از یک علم کلی می‌توان تعریف کرد که با مطالعه ذهن و رفتار مرتبط است. روانشناسی شامل حوزه‌های مطالعاتی مانند شناختی، پزشکی قانونی، روانشناسی رشد و روانشناسی زیستی می‌شود. بسیاری از مردم، روانشناسی را در درجه اول با سلامت روان مرتبط می‌دانند؛ زیرا به تشخیص و درمان بیماری‌ها و اختلالات روانی کمک می‌کند.
آشنایی با مهمترین اصول روانشناسی
روانشناسی برای بسیاری از افراد جذاب است؛ زیرا با یادگیری آن درباره رفتار و ذهنیت انسان، می‌توانند درک بیشتری از خود و دیگران به دست آورند. روانشناسان همچنین با مراقبت از افرادی که مشکلات سلامت روانی را تجربه می‌کنند، انجام روان‌درمانی، بررسی گزینه‌های درمانی و آموزش بیماران برای مدیریت موثر علائم، نقش حیاتی در مراقبت‌های بهداشتی ایفا می‌کنند.
درک اصول اولیه و مهمترین اصل روانشناسی، کمک می‌کند تا از این عمل برای بهبود زندگی روزمره، سلامت و رفاه شما استفاده کرد. در کل مهمترین اصول روانشناسی بالینی و مشاوره عبارت‌اند از:
1. روانشناسی مطالعه ذهن و رفتار است
روانشناسی را می‌توان به عنوان مطالعه فرآیندهای ذهنی و رفتار تعریف کرد. این اصطلاح از کلمات یونانی psyche به معنای «نفس و روح» و logia به معنای «مطالعه» گرفته شده است. روانشناسی همیشه مانند امروز وجود نداشته است. در واقع، رشته نسبتاً جوانی در نظر گرفته می‌شود که گذشته‌ای کوتاه، اما سابقه طولانی دارد. روانشناسی به سرعت رشد کرده و نقش فوق‌العاده‌ای در جهان امروز ایفا می‌کند. روانشناسان در بیمارستان‌ها، کلینیک‌های سلامت روان، مدارس، کالج‌ها و دانشگاه‌ها، سازمان‌های دولتی، مشاغل خصوصی و مراکز خصوصی به کار گرفته می‌شوند. آن‌ها طیف گسترده‌ای از وظایف و نقش‌ها را از درمان بیماری‌های روانی تا انجام تحقیقات و تأثیرگذاری بر سلامت عمومی انجام می‌دهند.
2. روانشناسی متکی بر روش‌های علمی است
یکی از رایج‌ترین افسانه‌ها در مورد روانشناسی این بوده که رفتار انسان متکی بر «عقل سلیم» است. تحقیقات روان‌شناختی به نشان دادن این نکته کمک کرده که بسیاری از چیزهایی که ما معتقدیم فقط متکی عقل سلیم هستند، در واقع اصلاً درست نیستند. اگر عقل سلیم چنین نقشی در بروز رفتار داشت پس مردم رفتارهایی را که می‌دانند برایشان مضر است، مانند سیگار کشیدن یا خوردن غذاهای ناسالم را انجام نمی‌دادند. مهمترین اصل روانشناسی این است که برای بررسی سوالات و رسیدن به نتیجه باید بر روش‌های علمی تکیه کرد.
یکی دیگر از اصول روانشناسی بالینی و مشاوره به کار بردن طیف وسیعی از تکنیک‌ها برای مطالعه ذهن و رفتار انسان است. از جمله این تکنیک‌ها می‌توان به مشاهده طبیعت‌گرایانه، آزمایش‌ها، مطالعات موردی و پرسشنامه اشاره کرد.
3. روانشناسان دیدگاه‌های متعددی دارند
موضوعات و سوالات روانشناسی را می‌توان به روش‌های مختلف بررسی کرد و این مورد هم یکی از اصول روانشناسی است. هر دیدگاه برای رسیدن به سطح جدیدی از درک یک موضوع کمک‌کننده است. برخی از دیدگاه‌های عمده در روانشناسی 2 عبارت‌اند از:
- دیدگاه بیولوژیکی
- دیدگاه شناختی
- دیدگاه رفتاری
- دیدگاه تکاملی
- دیدگاه انسان‌گرایانه
به عنوان مثال، تصور کنید که روانشناسان در تلاش برای درک عوامل مختلفی هستند که در ایجاد قلدری نقش دارند.
- یک محقق ممکن است دیدگاهی بیولوژیکی داشته باشد و به نقش ژنتیک و مغز نگاه کند.
- دیگری ممکن است دیدگاهی رفتاری داشته باشد و به چگونگی تقویت رفتارهای قلدرانه توسط محیط نگاه کند.
- دیگری ممکن است دیدگاه اجتماعی داشته باشد و تأثیر فشار گروه را تحلیل کند. هیچ دیدگاه واحدی درست نیست.
هر دیدگاه به درک بهتر یک موضوع کمک می‌کند و به محققان اجازه می‌دهد تا یک مسئله را به درستی تجزیه و تحلیل کند. سپس، راه‌حل‌های چندوجهی برای مبارزه با اقدامات مشکل‌ساز ارائه دهند و نتایج بهتر و رفتارهای سالم‌تر را تشویق کنند.
جهت مراجعه به کلینیک روانشناسی در پاسداران، با متخصصین ما در تماس باشید، همچنین امکان مشاوره آنلاین از سراسر دنیا با متخصصین کلینیک آوینا نیز امکان‌پذیر است.
4. روانشناسی زیرشاخه‌هایی دارد
علاوه بر دیدگاه‌های مختلف، بسیاری از شاخه‌های روانشناسی وجود دارد که برای حل مشکلات روان می‌توان از آن‌ها استفاده کرد و این نکته هم یکی از اصول روانشناسی به شمار می‌رود. روانشناسان اغلب ترجیح می‌دهند در یک زمینه خاص تخصص داشته باشند. برخی از بزرگ‌ترین زیرشاخه‌های روانشناسی عبارت‌اند از:
- روانشناسی بالینی
- روانشناسی شخصیت
- روانشناسی شناختی
- روانشناسی رشد
- روانشناسی اجتماعی
نوع روانشناس مورد نیاز شما ممکن است به نوع مشکلی که با آن روبرو هستید بستگی داشته باشد؛ به طور مثال:
- اگر علائم عاطفی یا روانی را تجربه می‌کنید، ممکن است به یک روانشناس بالینی یا مشاوره نیاز داشته باشید.
- اگر سوالی در مورد اینکه آیا فرزندتان به طور طبیعی رشد می‌کند یا نه، بهتر است از یک روانشناس رشد بپرسید.
- برخی از روانشناسان در زمینه سلامت روان فعالیت دارند و در پی بیمارانی هستند که اختلالات روانی و پریشانی روانی را تجربه می‌کنند.
- زیرشاخه‌های دیگر مانند روانشناسی قانونی و روانشناسی صنعتی-سازمانی برای حل مسائل در محیط کار استفاده می‌شود.
5. روانشناسی فراتر از سلامت روان است
مهمترین اصل روانشناسی درک این نکته مهم خواهد بود که روانشناسی فراتر از سلامت روان است. وقتی به روانشناسی فکر می‌کنید، بدون شک اولین تصویر حضور یک درمانگر کنار یک بیمار است که خاطرات کودکی او را یادداشت می‌کند. درمان قطعاً بخش بزرگی از روانشناسی است؛ اما تنها کاری نیست که روانشناسان انجام می‌دهند. در واقع، بسیاری از روانشناسان اصلاً در زمینه سلامت روان کار نمی‌کنند. روانشناسی حوزه‌های دیگری از جمله تدریس، تحقیق و مشاوره را در بر می‌گیرد.
6. روانشناسی در اطراف شما جاری است
روانشناسی فقط یک موضوع آکادمیک نیست که در کلاس‌های درس، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و دفاتر بهداشت روان وجود داشته باشد. اصول روانشناسی در موقعیت‌های روزمره و در اطراف شما قابل مشاهده است. تبلیغات تلویزیونی و آگهی‌های چاپی، برای ایجاد پیام‌های موثر و ترغیب‌کننده به خرید، به روانشناسی متکی هستند. وب‌سایت‌هایی که به طور منظم بازدید می‌کنید از روانشناسی برای درک نحوه خواندن، استفاده و تفسیر اطلاعات آنلاین توسط مردم استفاده می‌کنند.
7. روانشناسی می‌تواند در ارتقای سلامت و تندرستی شما نقش داشته باشد
مهمترین اصل روانشناسی و کاربرد آن، ارتقای سلامت و تندرستی شما است. برای مثال، اگر می‌خواهید عادت بدی را ترک کرده و روتین جدیدی ایجاد کنید، ممکن است درک برخی از اصول اولیه روانشناسی رفتاری مفید باشد. اگر می‌خواهید به برنامه کاهش وزن یا رژیم ورزشی پایبند باشید، آگاهی بیشتر در مورد برخی از مواردی که باعث ایجاد انگیزه رفتار می‌شوند، می‌تواند مفید باشد. همچنین روانشناسی می‌تواند برای موارد زیر هم کاربرد داشته باشد:
- غلبه بر فوبیا
- مدیریت استرس
- بهبود مهارت‌های ارتباطی
- انتخاب بهترین مسیر شغلی
- مسائل تحصیلی، اجتماعی، عاطفی و موارد دیگر
ارتباط با ما
جهت ارتباط با ما و رزرو وقت برای مشاوره با بهترین روانشناسان کلینیک آوینا، شماره تماس خود را وارد کرده تا در اسرع وقت با شما تماس بگیریم.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
مهمترین اصول روانشناسی بالینی و مشاوره از نظر اخلاقی و حرفه‌ای
علاوه بر مواردی که اشاره شد و اصول کلی علم روانشناسی بود، برخی اصول حرفه‌ای، رفتاری و اخلاقی نیز وجود دارد که روانشناسان باید آن را هم رعایت کنند، از جمله:
رازداری و عدم سوءاستفاده
مهمترین اصل روانشناسی، رازداری و سوءاستفاده نکردن از اطلاعات و وضعیت بیمار است. فردی که به یک روان‌درمانگر مراجعه می‌کند اطلاعات کاملاً محرمانه و گاه شخصی‌ترین اطلاعات را در اختیار وی قرار می‌دهد. همچنین ممکن است در وضعیت شکننده‌ای از نظر روحی و جسمی قرار گرفته باشد. برای همین رازداری و عدم سوءاستفاده از مهمترین اصول روانشناسی است.
اصل عدالت
اصل انصاف و عدالت به همه افراد این حق را می‌دهد که به خدمات روانشناسی دسترسی داشته باشند و از آن‌ها بهره‌مند شوند. همچنین روانشناسان قضاوت معقولانه‌ای دارند و اقدامات احتیاطی را انجام می‌دهند تا اطمینان حاصل کنند که سوگیری‌های شخصی آن‌ها منجر به اعمال ناعادلانه نمی‌شود.
اصل احترام به حقوق و کرامت مردم
یکی دیگر از مهمترین اصول روانشناسی بالینی و مشاوره احترام به حیثیت و ارزش همه افراد و حقوق افراد برای حفظ حریم خصوصی، رازداری و تعیین سرنوشت است. روانشناسان از تفاوت‌های فرهنگی، فردی و نقشی، از جمله تفاوت‌های مبتنی بر سن، جنسیت، هویت جنسیتی، نژاد و قومیت آگاهی دارند و به آن‌ها احترام می‌گذارند.
اصل صداقت و عدم فریب بیمار
یکی دیگر از اصول رفتاری ضروری و مهمترین اصل روانشناسی، اصل صداقت و عدم فریب بیمار است. یک روانشناس یا مشاور برای متقاعد کردن بیمار جهت مراجعه نمی‌تواند به فکت‌های غیرواقعی و غیرعلمی اتکا کند. همچنین در مورد اختلال، بیماری یا مشکل فرد و راه‌حل‌های رفع آن باید صداقت کامل داشته باشد.
سخن پایانی
روانشناسان زندگی انسان‌ها را بهتر می‌کنند و از جمله اهداف اصلی روانشناسی، توصیف، توضیح، پیش‌بینی و بهبود رفتار انسان است. بسیاری از روانشناسان زندگی خود را وقف کمک به افرادی می‌کنند که با مسائل روانی در حال دست‌وپنجه نرم کردن هستند. شاید همین کمک بی‌دریغ به سلامت روحی و بهبود وضعیت زندگی را بتوان از مهمترین اصول روانشناسی بالینی و مشاوره دانست. اگر شما هم فکر می‌کنید برای کار، تحصیل، وضعیت روحی و روابط خود نیاز به یک درمانگر دارید، بهتر است از خدمات روانشناسی و مشاوره کلینیک آوینا بهره‌مند شوید.
سوالات متداول
از نظر اخلاقی و رفتاری مهمترین اصل روانشناسی چیست؟
رازداری و سوءاستفاده نکردن از اطلاعات و وضعیت بیمار، اصل عدالت، اصل احترام به حقوق و کرامت مردم و اصل صداقت و عدم فریب بیمار از مهمترین این اصول به شمار می‌رود.
مهمترین اصول روانشناسی به عنوان یک علم شامل چه مواردی می‌شود؟
مطالعه مدام ذهن و رفتار، استفاده از روش‌های علمی و دیدگاه‌های متعدد، کاربردی بودن در هر حیطه و کمک به ارتقای سلامت و تندرستی از مهمترین اصول کاربردی در علم روانشناسی است.
چطور می‌توان مرکز مطمئن و پایبند به اصول روانشناسی بالینی و مشاوره پیدا کرد؟
اطمینان از اعتبار یک مرکز، برخورداری از متخصصین خبره و دارای مدارک معتبر و استفاده از تجربه دیگران بهترین راه‌ها برای پیدا کردن یک مرکز روانشناسی معتبر است.
بیشتر بخوانید:
